Toczeń u psa - jak rozpoznać chorobę i jak sobie z nią radzić?
Toczeń jest chorobą autoimmunologiczną, co oznacza, że układ odpornościowy organizmu postrzega własne komórki jako niebezpieczne i atakuje je przeciwciałami, w ten sposób je niszcząc. Choroby autoimmunologiczne zwane są również autoagresją.
Istnieją dwie formy tocznia, które mogą dotknąć naszych psich przyjaciół:
Toczeń rumieniowaty układowy (SLE) i toczeń rumieniowaty krążkowy (DLE). Chociaż SLE jest znacznie poważniejszą postacią choroby (bardziej niszczycielska, z gorszymi objawami, które mogą mieć konsekwencje zagrażające życiu), ważne jest, aby być świadomym obu i na co zwracać uwagę, jeśli chodzi o objawy. DLE nie jest tak niebezpieczny, ale należy go opanować, aby uniknąć poważnych komplikacji.
Toczeń rumieniowaty jest rzadką chorobą autoimmunologiczną, która występuje zarówno u ludzi, jak i u psów.
Psy z toczniem mają we krwi przeciwciała skierowane przeciwko ich własnym komórkom. Toczeń powoduje rozległe uszkodzenia skóry, serca, płuc, nerek, stawów, układu nerwowego i krwi. Zwykle dotyczy to wielu narządów w przypadku tocznia układowego, a w przypadku tocznia krążkowego ogranicza się to zazwyczaj do konkretnego obszaru.
Toczeń powoduje tak szeroką gamę objawów, że można go pomylić z wieloma różnymi chorobami.
Objawy tocznia mogą być ostre (nagłe i krótkotrwałe) lub przewlekłe (długotrwałe i nawracające) i często pojawiają się z znikają.
Toczeń u psów może być trudny do zdiagnozowania i leczenia, jednak zrozumienie objawów, procesu diagnostycznego i dostępnych opcji leczenia może pomóc w radzeniu sobie ze stanem psa.
Oznaki tocznia u psów:
Objawy tocznia u psów będą się różnić w zależności od dotkniętych narządów lub układów tkankowych. Objawy mogą być ostre, przewlekłe lub mogą wystąpić obie grupy objawów i mogą one mieć różne nasilenie w zależności od przypadku.
Początkowe objawy tocznia u psów często obejmują oznaki ogólnie złego samopoczucia, takie jak brak energii, utrata apetytu, utrata masy ciała i kulawizna. U około jednej trzeciej dotkniętych chorobą psów wystąpią objawy dermatologiczne, takie jak wypadanie włosów, owrzodzenie, szorstka skóra, pękające pęcherze, pojawiające się strupy, a zaraz po nich blizny; w przybliżeniu połowa wszystkich psów z toczniem doświadcza zapalenia stawów.
Niektóre z poważniejszych objawów tocznia obejmują problemy z nerkami i anemię, z których oba mogą być śmiertelne.
Objawy zajęcia nerek obejmują zwiększone pragnienie i oddawanie moczu, nudności i wymioty, utratę apetytu i zanik mięśni.
Około 30% psów z toczniem pada ofiarą anemii zwanej niedokrwistością hemolityczną zależną od układu odpornościowego (IMHA). Jeśli u Twojego psa zdiagnozowano już toczeń, musisz być czujny i dobrze go obserwować.
Objawy niedokrwistości to: osłabienie, blade dziąsła, szybkie męczenie się w trakcie wysiłku, przyspieszony oddech i niekiedy samoistnie pojawiające się siniaki, choć te są trudne do zaobserwowania na obficie owłosionej skórze. Problemem może być również małopłytkowość (niska liczba płytek krwi).
Dodatkowe objawy tocznia u psów obejmują niską liczbę białych krwinek, owrzodzenia jamy ustnej, dezorientację, obrzęk węzłów chłonnych, białkomocz i zajęcie innych narządów, takich jak śledziona lub tarczyca, które mogą powodować objawy specyficzne dla narządów.
Co powoduje powstanie tocznia?
U psów toczeń rozwija się, gdy ich ciała tworzą przeciwciała skierowane przeciwko ich własnym komórkom. Niestety dokładna przyczyna choroby nie została jeszcze poznana, jak przy większości chorób z rodziny autoagresji.
SLE i DLE może być dziedziczny, ale istnieje też możliwość, że jest to następstwo po infekcjach lub związane z niektórymi lekami.
Wybrane rasy są statystycznie bardziej podatne na rozwój tocznia niż inne: owczarki niemieckie, beagle, pudle, collie i owczarki szetlandzkie są szczególnie podatne na tę chorobę. Ponadto wydaje się, że częściej chorują psy młode i w średnim wieku.
Jednak toczeń może wpływać na każdą rasę psów w każdym wieku.
Diagnozowanie tocznia u psów
Diagnozowanie tocznia u psów jest skomplikowanym i często frustrującym procesem.
Nie ma jednego testu, który może ostatecznie zdiagnozować chorobę. Zamiast tego weterynarze muszą wykluczyć inne potencjalne przyczyny objawów u psa, jednocześnie szukając markerów chorób autoimmunologicznych. Często psy mają wtórne schorzenia, takie jak choroba skóry, kulawizna, anemia lub uszkodzenie nerek, z których wszystkie mogą mieć wiele różnych przyczyn. Wiek, rasa i historia zdrowia psa mogą również początkowo spowodować, że weterynarz podejrzewa inne schorzenia.
W większości przypadków tocznia wymagana jest pełna diagnostyka.
Obejmuje to rutynowe badania krwi i moczu, które mogą wykazać nieprawidłowości, takie jak mała liczba płytek krwi, niedokrwistość, zaburzenia czynności nerek i podwyższony poziom białka we krwi i moczu. Często zaleca się wykonanie RTG jamy brzusznej i stawów, a badanie USG nerek może umożliwić lekarzom weterynarii jeszcze dokładniejszą ocenę ich stanu. W zależności od wyników wstępnych testów mogą być wymagane dodatkowe badania moczu, a także testy diagnostyczne w kierunku chorób o podobnych objawach. Dopiero w momencie wykluczenia wszystkich innych chorób można postawić diagnozę, iż jest to toczeń.
Jak wygląda leczenie tocznia?
Po pierwsze, Twój weterynarz zajmie się wszelkimi poważnymi lub zagrażającymi życiu objawami, takimi jak uszkodzenie nerek czy anemia. Może to obejmować hospitalizację i opiekę podtrzymującą w przypadku niewydolności nerek lub transfuzję krwi w przypadku anemii.
Po ustąpieniu tych objawów lekarz weterynarii najprawdopodobniej zaleci kurację mającą na celu zmniejszenie autoimmunologicznej i zapalnej aktywności powodującej objawy u psa. Może przepisać leki przeciwzapalne i immunosupresyjne, takie jak kortykosteroidy (np. Prednizon), a czasami dodatkowe leki immunosupresyjne, takie jak cyklosporyna, azatiopryna i cyklofosfamid. W celu złagodzenia innych objawów mogą być wymagane dodatkowe leki lub zmiany stylu życia, diety i rehabilitacja w przypadku zapalenia stawów.
W większości przypadków Twój weterynarz zacznie leczenie psa od wysokiej dawki kortykosteroidów. Po opanowaniu choroby dawkę można zmniejszyć pod kontrolą lekarza weterynarii, ale może być konieczne podawanie zwierzęciu leków do końca życia w zależności od jego stanu, który trzeba bacznie obserwować. Sterydy nie są obojętne dla organizmu zwierzęcia, dlatego może zaistnieć również konieczność podawanie psu leków osłonowych na żołądek oraz wspomagających wątrobę i pracę nerek. Dodatkowo nawet jeśli z naszych obserwacji wynika, że choroba jest już opanowana, absolutnie nie wolno samodzielnie zaprzestać podawania leków, można to zrobić jedynie po konsultacji z weterynarzem i jeśli zależy nam na zdrowiu pupila, trzeba stosować się do zaleceń lekarza.
Warto też przyjrzeć się diecie pupila - psom cierpiącym na toczeń nie zaleca się spożywania pokarmów zawierających ziarna zbóż, dodatkowo warto podawać zwierzęciu preparaty bogate w witaminę E oraz kwasy tłuszczowe Omega 3 i 6.
Czy jest lekarstwo na toczeń?
Nie ma lekarstwa na toczeń, jest to choroba nieuleczalna, natomiast dzięki lekom można ją wyciszyć do tego stopnia, że pies będzie całkiem normalnie funkcjonować.
Czy toczeń jest zaraźliwy dla ludzi lub innych zwierząt?
Toczeń nie jest zaraźliwy dla ludzi ani innych zwierząt domowych.
Czy jest szczepionka na toczeń?
Nie ma szczepionki na toczeń.
Jaki jest koszt leczenia tocznia?
Toczeń może być kosztowny w diagnozowaniu i leczeniu. Testy diagnostyczne, leki, inne metody leczenia, suplementy i kontrolne wizyty u weterynarza się sumują. Ponieważ jest to choroba trwająca całe życie, z możliwością komplikacji w przyszłości, koszty leczenia mogą okazać się wysokie. Natomiast każdy odpowiedzialny opiekun psa zadaje sobie sprawę, że zwierzę to żywy organizm, który czuje ból, strach, radość tak samo jak i ludzie, że może zachorować (nie koniecznie na toczeń) i musi być przygotowany finansowo na pokrycie ewentualnych kosztów leczenia.
Jakie są rokowania dla psa dotkniętego toczniem?
Rokowanie dla psa zależy od kilku czynników, między innymi od nasilenia objawów oraz od tego, jak dobrze pies reaguje na leki. We wszystkich przypadkach toczeń wymaga leczenia przez całe życie. Pociąga to za sobą regularne wizyty weterynaryjne, leki i dokładną obserwację ewentualnych objawów zaostrzeń tocznia i niebezpiecznych powikłań, takich jak uszkodzenie nerek i niedokrwistość. Wiele psów prowadzi stosunkowo normalne życie, gdy choroba jest pod kontrolą. Jednak uszkodzenie narządów i tkanek może mieć potencjalnie śmiertelne konsekwencje.
Kortykosteroidy, takie jak prednizon, mogą uszkadzać wątrobę, oprócz innych skutków ubocznych. Niektóre leki immunosupresyjne mogą również mieć niekorzystny wpływ na czynność wątroby, czynność nerek i komórki krwi. Regularne testy laboratoryjne pomogą monitorować stan narządów wewnętrznych psa.
Światło słoneczne może pogorszyć toczeń i powodować zaostrzenia objawów, dlatego nie zaleca się zbyt długiego przebywania na słońcu psiaków dotkniętych tą chorobą, na spacery warto chodzić wczesnym rankiem i późnym wieczorem, a w ciągu dnia ograniczać się do krótkich wyjść na toaletę. Toczeń jest chorobą autoimmunologiczną - i podobnie jak większości chorób autoimmunologicznych, nie można temu zapobiec. Jednak regularne wizyty weterynaryjne i zdrowy tryb życia mogą ułatwić radzenie sobie z tą nieprzyjemną przypadłością.
Ten artykuł służy wyłącznie do ogólnych celów informacyjnych. Jego celem nie jest udzielanie porad medycznych i nie zastępuje ich. Czytelnik powinien zawsze skonsultować się z lekarzem w sprawie stanu zdrowia psa i planu leczenia. Moondog.pl nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w związku z wykorzystaniem jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym tekście.
