Rozszerzenie i skręt żołądka - przyczyny, objawy i leczenie

Co to jest rozszerzenie i skręt żołądka?

Zespół rozszerzenia i skrętu żołądka (GDV), częściej określany potocznie jako skręt żołądka, jest chorobą psów, w której żołądek zwierzęcia rozszerza się i obraca wokół własnej osi. W wyniku tej rotacji może wystąpić szereg stanów nagłych, w tym postępujące wzdęcie żołądka, wzrost ciśnienia w jamie brzusznej, uszkodzenie układu sercowo-naczyniowego i zmniejszona perfuzja. Perfuzja to proces dostarczania składników odżywczych przez krew w tętnicach do tkanek organizmu. Niewystarczająca perfuzja może prowadzić do uszkodzenia komórek, a nawet śmierci narządu.

Jakie są przyczyny rozszerzenia i skrętu żołądka? 

Dokładne przyczyny GDV są nieznane. Najprawdopodobniej winne są różne czynniki, w tym genetyka, anatomia i środowisko. Na przykład wykazano, że jeśli w linii, z której wywodzi się dany pies, wystąpiła kiedyś ta dolegliwość, to jest zdecydowanie bardziej zagrożony niż pies, u którego przodków choroba nie wystąpiła.
Wiadomo również, że wzdęcie i skręt żołądka występuje zdecydowanie częściej u ras olbrzymich i dużych o głębokiej klatce piersiowej, a częstotliwość zapadalności wzrasta wraz z wiekiem. 
Uważa się również, że niektóre czynniki przyczyniające się do rozwoju GDV to: spożywanie nadmiernych ilości pokarmu lub wody, łapczywe jedzenie, duża aktywność po spożyciu posiłku oraz osłabienie perystaltyki, która skutkuje wolniejszym opróżnianiem się przewodu pokarmowego z treści. Statystycznie częściej rozszerzenie i skręt żołądka występuje u psów, które otrzymują jeden duży posiłek dziennie niż u tych, które otrzymują dwa lub trzy mniejsze posiłki. Prawdopodobieństwo wystąpienia skrętu żołądka u psów zestresowanych, permanentnie wystraszonych, wzrasta dwukrotnie.
Badania z ostatnich kilku lat wykazały, iż to czy miska stoi bezpośrednio na posadzce, czy na podwyższonym stojaku, nie ma bezpośredniego wpływu na wystąpienie u psa GDV.

Jakie są rasy najbardziej predysponowane do skrętu żołądka?

• Dog niemiecki
• Bernardyn
• Doberman
• Berneński pies pasterski
• Owczarek niemiecki
• Bloodhound
• Seter Irlandzki/Gordon
• Golden Retriever
• Labrador
• Wyżeł weimarski
• Chow Chow
• Standardowy Pudel
• Borzoj
• Nowofundland
• Bokser
• Bull Mastiff
• Mastiff Angielski
• Rottweiler

Jak objawia się rozszerzenie i skręt żołądka?

To choroba o nagłym, ostrym przebiegu, więc objawy pojawiają się szybko i ważne jest, aby opiekunowie psów byli świadomi, jak one wyglądają.
Symptomy wzdęcia i skrętu żołądka obejmują:

• Niepokój
• Ziajanie
• Ślinotok
• Próby wymiotów, jednak bez wydostawania się treści żołądka na zewnątrz
• Trudności w oddychaniu
• Zwierzak jest wyraźnie osłabiony
• Powiększenie obrysu brzucha, który staje się mocno napięty i bolesny

Powyższe objawy obligują opiekuna do NATYCHMIASTOWEJ wizyty w gabinecie weterynaryjnym, z racji stanu zagrażającemu życiu psa! 

Jak leczy się rozszerzenie i skręt żołądka?

Rozpoznanie GDV opiera się na połączeniu badania fizykalnego i prześwietlenia. Podczas badania fizykalnego weterynarz może zauważyć oznaki odwodnienia lub oznaki wstrząsu (szybkie tętno, słabe tętno, blade dziąsła i trudności w oddychaniu). Powiększony, wypełniony gazem żołądek często można wyczuć w badaniu palpacyjnym. RTG brzucha psa potwierdzą obecność rozszerzonego i skręconego żołądka, ponieważ GDV ma charakterystyczny wygląd na zdjęciach radiologicznych
Leczenie GDV początkowo obejmuje stabilizację pacjenta, leczenie wstrząsu i odbarczenie rozdętego żołądka. Weterynarz będzie musiał albo umieścić trokar (pustą w środku igłę) w żołądku przez powłoki brzuszne, albo wprowadzić rurkę przez przełyk do żołądka, aby uwolnić nagromadzone powietrze.

Leczenie wstrząsu obejmuje dożylne podawanie płynów i leki regulujące ciśnienie krwi. Po rozprężeniu żołądka i ustabilizowaniu stanu pacjenta konieczna jest operacja, aby przywrócić żołądek do normalnej pozycji. Ogólnie rzecz biorąc, im szybciej żołądek ulega dekompresji i pacjent zostaje zabrany na operację, tym lepszy będzie wynik.
Operacja GDV polega na długim nacięciu w celu uzyskania dostępu do całej jamy brzusznej. Żołądek powraca do normalnej pozycji. Jeśli schorzenie zostanie wykryte wcześnie i zwierzę zostanie natychmiast zabrane na operację, żołądek zwykle pozostaje zdrowy i żywy. Jednakże, jeśli żołądek był rozdęty przez dłuższy czas, części lub cały żołądek może ulec martwicy. W łagodnych przypadkach można usunąć martwą część żołądka, ale w ciężkich może być wskazana eutanazja. Czasami kiedy skręca się żołądek, skrętowi również ulega  śledziona, wtedy trzeba ją usunąć. Chirurg oceni również wszystkie inne narządy jamy brzusznej pod kątem oznak choroby podczas operacji.

Po powrocie żołądka do normalnej pozycji wykonuje się gastropeksję, czyli zabieg, w którym żołądek przyszywa się do wewnętrznej ściany brzucha, aby zapobiec jego ponownemu obracaniu się w przyszłości. U psów ras predysponowanych do rozwoju GDV gastropeksja jest często wykonywana w młodym wieku jako zabieg profilaktyczny.
Po operacji, przez kilka dni,  pies będzie musiał być bardzo dokładnie monitorowany w szpitalu. Psom w bezpośrednim okresie pooperacyjnym podaje się płyny dożylne, leki przeciwbólowe i gastroochronne. Po powrocie do domu wymagane jest ścisłe ograniczenie aktywności fizycznej, aby rany pooperacyjne miały czas na odpowiednie zagojenie. Dodatkowo zalecane są małe, częste posiłki, aby zmniejszyć obciążenie żołądka w bezpośrednim okresie pooperacyjnym.

Rokowanie
Jeśli operacja była nieskomplikowana (skręt został w porę zauważony, a żołądek nie uległ martwicy), prognozy na przeżycie są dobre. Pies może wyzdrowieć i żyć normalnie. Jeśli operacja była skomplikowana (tkanka żołądka była martwa i wymagała resekcji), rokowanie na przeżycie jest ostrożne do niepomyślnego i istnieje ryzyko zgonu.
GDV jest stanem potencjalnie zagrażającym życiu każdego psa, ale szybkie rozpoznanie objawów i natychmiastowa pomoc weterynarza może przynieść korzystne rezultaty. Jeśli obawiasz się, że Twój pies może mieć GDV, nie czekaj. Natychmiast skontaktuj się z weterynarzem. 

Jak zapobiegać rozszerzeniu i skrętowi żołądka?

Jest kilka sposobów na to, by w jak największym stopniu spróbować chronić przed rozszerzeniem i skrętem żołądka naszego czworonożnego przyjaciela.

1. Brak aktywności po spożyciu posiłku. Po jedzeniu pies powinien odpoczywać przez minimum 2 do nawet 4 godzin.
2. Dobowa dawka karmy podzielona na minimum dwa posiłki. Mniejsze objętościowo porcje to lżejszy żołądek.
3. Spowolnienie jedzenia. W tej kwestii świetnie sprawdzą się miski spowalniające jedzenie, maty węchowe, kule smakule, wydawanie posiłku z ręki.
4. Dobrze zbilansowana, wysokojakościowa karma.
5. Ograniczenie stresu do minimum.
6. Profilaktyczna operacja wspomniana w sposobach leczenia GDV — gastropeksja.