Lęk separacyjny - co to jest i jak sobie z nim radzić?

Czym jest lęk przed separacyjny?
Lęk separacyjny u psów to bardzo uogólniona nazwa na zespół symptomów wykazywanych w trakcie rozłąki z opiekunem, nawet jeśli określone zachowania po pozostawieniu psa w samotności trwają zaledwie kilka minut. Właściciele zwierząt domowych często mylą lęk separacyjny z nieposłuszeństwem lub złośliwością pupila względem nich, a psy są w rzeczywistości zestresowane i zdenerwowane i w określony sposób ten stres rozładowują.
Jakie są oznaki lęku separacyjnego?
Objawy możemy podzielić na dwie grupy:
1. Fizyczne:
- ślinienie się,
- rozszerzone źrenice,
- dyszenie,
- drżenie
- wymioty
2. Objawy behawioralne
- ignorowanie jedzenia,
- załatwianie potrzeb fizjologicznych w domu
- szczekanie,
- wycie,
- koprofagię,
- niszczenie
- przedmiotów,
- drapanie mebli, wygryzanie w nich dziur,
- wylizywanie łap,
- wygryzanie sierści z różnych miejsc ciała
- niemożność znalezienia dla siebie miejsca
- próbę wydostania się z mieszkania/domu/kojca
- ekstremalnie żywiołowe powitanie właściciela, jakby nie widzieli ich od lat
Jakie są przyczyny lęku separacyjnego?
Przyczyn może być kilka, jedną z nich może być nieodpowiednio przeprowadzony trening czystości - np. kiedy pies był karany za załatwianie się w domu i jedyną sytuacją kiedy może załatwić się bez stresu, jest fakt nieobecności opiekuna. Istnieje też opcja, iż lęk może wcale nie dotyczyć odizolowania od właściciela, ale zamkniętej przestrzeni.Kolejną z przyczyn może być fobia dźwiękowa - kiedy nie ma nas w domu nie wiemy co się w nim dzieje - wystarczy jedna nieprzewidziana sytuacja z nieznanym bodźcem i mamy gotowy kłopot. Bywa tak, że przez brak wiedzy sami wpędzamy zwierzaka w lęk separacyjny - źle przeprowadzona socjalizacja, nieodstępowania psa na krok w okresie jego adaptacji - to zdecydowanie może skutkować lękiem. Głośna kłótnia sąsiadów, wystrzał z gaźnika samochodu na ulicy, głośne dobijanie się kuriera do drzwi - pies w tym momencie przestaje czuć się bezpieczny kiedy jest sam i w związku z tym zaczyna rozładowywać stres, np. niszcząc meble czy żując dywan.
Jak radzić sobie z lękiem separacyjnym?
Twoim celem jako opiekuna psa jest znalezienie najlepszej metody, która pomoże zwierzęciu opanować lęk, na tyle by normalnie funkcjonował. Leczenie lęku separacyjnego nie wymaga pomocy lekarza i możesz odnieść sukces samodzielnie dzięki wytrwałej pracy i poświęceniu, aczkolwiek czasami konsultacja z weterynarzem i dobór odpowiednich leków może pomóc.Musisz uzbroić się w cierpliwość, dać psu i sobie czas, tylko dzięki konsekwencji dojdziesz do celu.
1. Zacznij od zmiany rytuału wyjścia z domu:
Jeśli wychodzisz z domu o konkretnej porze, najpierw ubierasz buty, płaszcz, bierzesz do ręki klucze- zmień to. Wyjdź wcześniej/później, zacznij od innej kolejności ubierania się, nie wychodź od razu, krzątaj się po domu, wypij kawę, posiedź chwilę przed telewizorem. Nie rób wielkiego szumu kiedy wychodzisz, traktuj to jak najbardziej normalną rzecz na świecie. Celem tego zabiegu jest przerwanie skojarzenia konkretnych czynności, z tym że wychodzisz. Początkowo wychodź za drzwi na minutę, dwie, trzy i wracaj - bez witania się ze zwierzakiem kiedy przekroczysz próg. Wychodząc, daj swojemu psu smakołyk lub zabawkę. Te drobne zmiany nauczą psiaka, że samotność nie jest straszna, że jest czymś zupełnie normalnym i nie dzieje mu się żadna krzywda.
2. Pożegnanie i powitanie
Odpuść sobie głaskanie psa i czułe pożegnania przed tym jak wychodzisz. Zwracając zbyt dużą uwagę na wyjście i powrót, ryzykujesz wzmocnieniem strachu psa przed Twoją nieobecnością. Spokojnie pożegnaj się i wyjdź. Nie witaj się z psem również kiedy wracasz, w momencie największej psiej ekscytacji - zrób to dopiero wtedy kiedy zwierzę się uspokoi. To da mu jasny sygnał, że kontakt z Tobą następuje jedynie w momencie, w którym pies jest spokojny,
3. Zanim wyjdziesz z domu wyprowadź psa na spacerPies zmęczony to pies spokojny. Spacer to idealna forma wyciszenia zwierzaka. W trakcie przechadzki pies węszy, męczy więc swój najczulszy zmysł, czyli nos, a co za tym idzie również mózg, który musi zapachy przeanalizować. Możesz też zorganizować zwierzęciu krótki trening np. sztuczek, które potrafi, zawsze zmieniając kolejność ich wykonywania, by pies musiał myśleć, a nie robić wszystko automatycznie.
4. Przeprowadź poprawnie trening zostawania samemu
Zacznij od zostawiania psa w innym pokoju na krótki okres czasu, wracaj, nie witając się ze zwierzakiem. Czynność powtórz kilka razy w ciągu dnia, a czas pozostawania psa w samotności wydłużaj. Jeśli twój pies ma silny lęk przed separacją, zacznij od małych 5 -10-sekundowych wyjść. Psy z lękiem przed separacją są często nazywane rzepami, ponieważ wszędzie podążają za swoimi właścicielami. Pierwszym krokiem w leczeniu lęku separacyjnego jest zerwanie nieco tej więzi. Nie jest to łatwe dla większości opiekunów, ale pamiętaj, że próbujesz zmniejszyć niepokój, jaki odczuwa Twój pies, gdy zostaje sam, a to jest pierwszy krok.Nie możesz oczekiwać, że twój pies będzie czuł się dobrze, będąc sam w domu, jeśli nie może być sam w innym pokoju, gdy jesteś w domu.
5. Budowanie pewności siebie
Codzienne sesje treningowe pomogą zwiększyć pewność siebie psa. Odbywaj co najmniej jedną lub dwie pięciominutowe sesje treningowe każdego dnia, podczas których pracujesz z psem nad podstawowymi komendami (siad, leżeć, chodź, zostań) lub sztuczkami Pamiętaj - trening powinien ZAWSZE być pozytywny, szczególnie w przypadku psów niespokojnych. Używaj smakołyków jako nagród (nie jako łapówek).
6. Stwórz dla psa przestrzeń, w której będzie czuć się bezpieczny.
Zamiast spać ze swoim psem, daj mu jego własną przestrzeń do snu. Może być to klatka kenelowa, wygodne legowisko, na którym pies może się swobodnie wyciągnąć czy żuć ulubione zabawki. To nauczy twojego psa, jak cieszyć się własną przestrzenią i być niezależnym od ciebie, co pomoże złagodzić jego niepokój, gdy jesteś daleko.
7. Na czas Twojej nieobecności daj psu zajęcie:
Być może, że lęk separacyjny u Twojego psa związany jest z nudą i np. niszcząc meble, przewracając kwiatki czy gryząc buty, zwierzak zwyczajnie szuka sobie zajęcia. Rozwiązaniem w tym momencie może być podanie psu gryzaka, który zajmie go na dłużej (np. ścięgna wołowe, uszy świńskie lub wołowe, suszone skóry sarny/dzika itp.), zabawki wypełnionej mokrą karmą czy ukrycie w domu granulek suchej karmy, tak by pies mógł węszyć i je znaleźć.
8. Rutyna
Psy bardzo lubią rutynę, to daje im poczucie bezpieczeństwa - staraj się zapewnić ją psu: posiłki, spacery, zabawa o określonych porach. Wtedy zwierzę wie, czego może się spodziewać i jest bardziej spokojne.
9. Medycyna
Aby leczyć silny lęk separacyjny u psów, rozważ leki uspokajające. Skontaktuj się ze swoim weterynarzem, aby omówić dostępne opcje.
10. Behawiorysta
Jeśli nie jesteś w stanie poradzić sobie samemu z lękiem u swojego psa, być może dobrym rozwiązaniem będzie skorzystanie z porad behawiorysty, który przeanalizuje sytuację, spojrzy na wszystko świeżym okiem i wspólnie znajdziecie najlepsze wyjście, w jaki sposób pomóc psu. To on w tym wszystkim cierpi najbardziej, zaraz później Ty i Twoja rodzina a na szarym końcu meble i inne rzeczy.
Pamiętaj, że nie ma magicznego przewodnika, jak natychmiast wyleczyć lęk separacyjny u psów. Każdy pies jest inny, na każdego działają inne metody nauki, jedne psiaki wolą smakołyki, inne zabawki, a jeszcze inne połączenie tych dwóch rzeczy. Dla jeszcze innych największą nagrodą jest atencja człowieka i możliwość przebywania w jego towarzystwie.