Cukrzyca u kota - przyczyny, objawy, leczenie

Cukrzyca jest drugą najczęstszą chorobą endokrynną u kotów, dotyka częściej kotów w średnim i starszym wieku i częściej występuje u samców niż u samic. Chociaż dokładna częstotliwość występowania nie jest znana, liczba kotów z cukrzycą rośnie w alarmującym tempie z powodu ogromnego wzrostu liczby kotów z nadwagą i otyłością. Jakie są objawy cukrzycy u kotów i jak sobie z nią radzić? Najpierw jednak należy odpowiedzieć na pytanie czym w ogóle jest cukrzyca. 

Co to jest cukrzyca?

Kiedy koty chorują na cukrzycę, oznacza to, że ich trzustka nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny lub ich organizm nie reaguje na hormon. Insulina jest potrzebna do wchłaniania glukozy (cukru) do krwiobiegu po jedzeniu i przetransportowania jej do komórek w całym ciele, aby umożliwić im poprawne funkcjonowanie. Tak więc kot z cukrzycą nie będzie w stanie kontrolować poziomu glukozy we krwi. Kiedy poziom cukru we krwi staje się niebezpiecznie wysoki, nazywa się to hiperglikemią, a gdy poziom glukozy jest zbyt niski, nazywa się to hipoglikemią.

Na jaką cukrzycę mogą cierpieć koty?

W przeciwieństwie do psów, koty dotknięte cukrzycą zwykle cierpią na drugą postać choroby, która jest spowodowana nieprawidłowościami w trzustce. Jest bardzo podobna do postaci choroby typu drugiego u ludzi. Postać typu pierwszego, która jest powszechna u psów, ale bardzo rzadka u kotów, jest spowodowana odpowiedzią autoimmunologiczną, która niszczy komórki przetwarzające insulinę w trzustce. 

Czy mój kot jest zagrożony cukrzycą?

Cukrzyca może dotyczyć kotów każdej rasy w każdym wieku, ale częściej występuje u kotów w średnim i starszym wieku, z nadwagą i nieaktywnych oraz u samców. Istnieją również dowody na to, że niektóre rasy, takie jak koty birmańskie, mają genetyczne predyspozycje do tej choroby. Cukrzyca u kotów może czasami być chorobą wtórną lub rozwijać się w odpowiedzi na niektóre leki takie jak kortykosteroidy podawane np. w leczeniu astmy. 

Jakie są główne objawy cukrzycy u kotów?

• Zwiększone oddawanie moczu – spowodowane przez glukozę zasysającą wodę do moczu
• Nadmierne pragnienie – spowodowane przez to, że organizm stara się nadążać za nadmierną utratą płynów
• Zwiększony apetyt — jest to odpowiedź organizmu na brak energii dostarczanej do komórek. 
• Utrata masy ciała – jako że zwierzę nie otrzymuje energii do poprawnego funkcjonowania komórek, z glukozy, kompensuje sobie te straty korzystaniem z rezerw tłuszczu a później białek. 

Mniej specyficzne objawy cukrzycy, które również mogą świadczyć o innych chorobach to: 

• Powiększenie wątroby
• Pogorszenie stanu okrywy włosowej i suchość skóry
• Osłabienie, apatia
• Częste infekcje pęcherza moczowego
• Problemy ze wzrokiem 
• Omdlenia 
• Letarg 

Jak diagnozuje się cukrzycę u kotów?

Chociaż objawy mogą wskazywać na cukrzycę, potrzebne będą testy, aby potwierdzić diagnozę i wykluczyć inne choroby o podobnych objawach.
Zazwyczaj pobiera się próbkę moczu do badania, aby sprawdzić, czy jest w nim obecna glukoza. Jeśli znajduje się ona w próbce to jasny sygnał wskazujący na cukrzycę.
Proste badanie krwi również może pomóc przy postawieniu diagnozy, jednak obraz krwi może być zaburzony, ponieważ wysoki poziom glukozy może być wynikiem silnego stresu, który niewątpliwie towarzyszy większości zwierząt w gabinecie weterynaryjnym.

Jakich leków będzie potrzebował kot, aby kontrolować cukrzycę?

Większość kotów z cukrzycą potrzebuje zastrzyków insuliny, zwykle dwa razy dziennie, w odstępie około 12 godzin.  Zastrzyk jest zwykle podawany w kark i jest niemal bezbolesny dla kota. Konieczne może być również regularne badanie poziomu glukozy we krwi. W tym celu nakłuwa się wargę lub ucho, pobiera się kilka kropli krwi i tak jak w przypadku ludzi używa się glukometru, zalecane jest jednak używanie takich przeznaczonych dla zwierząt przez wzgląd na nieco odmienną kalibrację. 
Weterynarz poinstruuje, w jaki sposób podawać zastrzyki z insuliny i jak wykonywać samodzielnie badania stężenia glukozy we krwi. Prawidłowe stężenie glukozy we krwi powinno wahać się między 70 a 130 mg/dl.
Wielu opiekunów zwierząt domowych jest początkowo zaniepokojonych robieniem zastrzyków, ale praktyka czyni mistrza i stają się one rutynowym zabiegiem mającym na celu dbanie o dobrostan pupila.
Bardzo ważne jest, aby dokładnie przestrzegać instrukcji weterynarza, oraz odpowiednie przechowywanie insuliny — zawsze w lodówce.

Co świadczy o tym, że insulina na kota nie działa, tak jak powinna? 

Zwierzak będzie wymagał regularnych badań kontrolnych, aby monitorować jego stan. Mimo wszystko kot powinien być dokładnie obserwowany przez opiekuna, a wszelkie odstępstwa od normy powinny być konsultowane z weterynarzem. Jeśli opiekun zauważy, że mimo podawania wskazanej dawki insuliny kot ma zdecydowanie większy apetyt i pragnienie, wydaje się być oszołomiony konieczna będzie wizyta w gabinecie w trybie pilnym, ponieważ to znak, że insulina nie działa, tak jak powinna lub jej dawka jest nieodpowiednia.  

Czy specjalna dieta może pomóc kontrolować cukrzycę mojego kota?

Zdecydowanie tak. Oprócz insuliny odpowiednio zbilansowana dieta, dopasowana pod potrzeby kota jest niezwykle ważnym aspektem w procesie stabilizacji choroby. Najważniejszą kwestią jest ustabilizowanie wagi kota, otyłe zwierzaki muszą zgubić zbędne kilogramy. Najlepszą opcją będzie dobranie takiej karmy, która ma bardzo niską zawartość węglowodanów w swoim składzie. Na rynku istnieje duży wachlarz karm weterynaryjnych dostosowanych pod konkretne problemy zdrowotne zwierzaków, nie inaczej jest w przypadku cukrzycy u kotów. Dodatkowym zaleceniem, którego należy bezwzględnie przestrzegać, jest niedokarmianie zwierzaka poza wyznaczonymi godzinami posiłków. W grę nie wchodzi nawet skrawek szynki czy kiełbasy, nie ma znaczenia czy kot będzie patrzeć na opiekuna maślanym wzrokiem, będzie płaczliwie miauczeć, czy domagać się jedzenia w inny sposób. Jeśli opiekun kota chce się cieszyć towarzystwem zwierzaka jak najdłużej, musi się go tego dostosować. Kochasz — nie dokarmiasz. 

Ile kosztuje leczenie kota z cukrzycą?

W zależności od miasta ceny są różne. Jednorazowym kosztem będzie glukometr przeznaczony dla zwierząt, jest to kwota od około 90 do 250 zł w zależności od jakości urządzenia. Do każdego glukometru potrzebne będą specjalne paski — miesięczny koszt pasków to 36 do 58 zł. Oprócz pasków potrzebne będą jeszcze jednorazowe lancety do nakłuwania ucha lub wargi zwierzęcia, jest to koszt od 19 do 25 zł za 200 sztuk. 
Fiolka insuliny dla kota zazwyczaj wystarcza nawet na trzy miesiące, a jej koszt waha się od 28 do 45 zł.
Do tego należy doliczyć koszt strzykawek z igłą, tak zwanych insulinówek. W zależności od miejsca, w którym je kupujemy, cena waha się od 31 do 40 zł za 100 sztuk.
Jak wiadomo, najistotniejszą rolę przy wspomaganiu leczenia cukrzycy odgrywa dieta, koszt miesięcznego wyżywienia, w zależności od wybranej formy może wynieść nawet 250-400 zł. Na temat jakich składników powinniśmy unikać w kociej diecie (nawet weterynaryjnej), więcej informacji znajduje się tutaj. 

Jakie są rokowania w przypadku kotów chorych na cukrzycę?

Pod warunkiem, że koty z cukrzycą otrzymują regularne zastrzyki z insuliny, zgodnie z zaleceniami weterynarza i opiekunowie trzymają się zalecanej diety połączonej z aktywnością fizyczną w celu obniżenia wagi, koty często będą wiodły długie i szczęśliwe życie. Niestety, nie każdy kot dobrze reaguje na leczenie, jest to bardzo indywidualna sprawa. Koty chorujące na cukrzycę są również podatne na różne infekcje, ich układ odpornościowy nie działa tak dobrze jak w przypadku kotów zdrowych, tak więc rokowania kocich ckurzyków wahają się od ostrożnych do pozytywnych.